بررسی جایگاه تفکر عقلانی، عقل و معقول و ارتباط آن با فرهنگ در اندیشه فتحی التریکی

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

طلبه حوزه علمیه قم و دکتری فلسفه علوم اجتماعی دانشگاه باقرالعلوم(ع)

چکیده

این نوشتار بر آن است که اندیشه یکی از اندیشمندان معاصر عربی به نام فتحی التریکی را بررسی کند. از این رو ابتدا زمینه‌های اجتماعی و سپس ریشه‌های معرفتی اندیشه ایشان بررسی گردید. در این بخش ضمن بیان سرچشمه‌های اندیشه وی، به دلیل تأثیری که میشل فوکو در اندیشه تریکی داشته است، به صورت مختصر به نظریه‌های فوکو در مورد فلسفه، اندیشه و عقلانیت و نقدهای او به فلسفه محض و رویکرد وی در کاربردی سازی نظریه‌های فلسفی و استفاده از آنها برای حل مسائل و تحلیل پدیده‌های اجتماعی پرداخته شد. سپس تعریف تریکی از فلسفه و عقل، تفاوتی که وی بین عقلانیت، معقولیت و تعقلیت قائل می‌شود و نحوه معرفت افزایی آن بررسی شد و در پایان ضمن ارزیابی و نقد نگاه ایشان به فلسفه و عقل، روش و نوع مواجهه ایشان با عقل، اندیشه و فلسفه بیان گردید

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Review on the place of rational thought, Reason, and the reasonable, and their connection with culture in Fathi Alterikiʼs thought

نویسنده [English]

  • ghasem jafarzadeh
چکیده [English]

Purpose of This paper is review on thoughts of Fathi Alteriki, as a comporary  thinkers in Arab world. thus, first  his social contexs, and then epistemological origins of his thought is viewed.  In this section, in meantime that we demonstrate  origins of his thought, for Michel Foucaultinfluenceon Alteriki, we view Foucault theories concerning philosophy, thinking andintellectuality, and his critic on pure philosophy, and his approach in  Operationalization of philosophical theories and their usage for solution of problem and exhibition analysis for for social phenomenon. Then, we view terikis definition of philosophy and reason, and his differentiation between rationality, reasonability, reasoning, and the role they play in increasing knowledge and Finally we explain, view, and critic his view on philosophy and reason.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Fathi Alteriki
  • philosophy
  • Reason
  • rationality
  • Michel Foucault
  • methodology
1. اکرمی، موسی، (1393)، فلسفه از تعبیر جهان تا تغییر جهان، تهران: نشر نگاه معاصر
2. احمدى، بابک، (1380)، مدرنیته و اندیشه انتقادى، تهران: چاپ چهارم.
3. استونز، راب، (1388)، متفکران بزرگ جامعه شناسی، ترجمه مهرداد میر دامادی، تهران: مرکز
4. بریستو، وبلیام، (1393)، روشنگری، ترجمه مرتضی عابدینی فرد، تهران: ققنوس
5. بنتون، تد و یان کرایب، (1391)، فلسفه علوم اجتماعی، ترجمه مهناز مسمی پرست و محمود متحد، تهران: نشر آگه
6. بشیریه، حسین، (1379)، نظریه های فرهنگ در قرن بیستم، تهران: موسسه فرهنگی آینده پویان
7. بهیان، شاپور، (1389)، روش شناسی میشل فوکو، تهران، علوم اجتماعی
8. پایا، علی، (1382)، جایگاه مفهوم صدق در آرای فوکو، تهران: فرهنگ
9. التریکی، فتحی، (1988)، قراءات فی فلسفة التنوّع، تونس، طرابلس الغرب: الدار العربیة للکتاب.
10. ---------، (1988)، الفلسفة الشریدة، بیروت: مرکز الإنما القومی
11. ---------، رشیدة التریکی،(1992)، فلسفة الحداثة، بیروت: مرکز الأنما القومی
12. ---------،(1992)، فلسفة الحداثة (بالاشتراک مع رشیدة التریکی)، بیروت: مرکز الإنما القومی
13. ---------، (1998)، العقل و الحریة، تونس: دار تبر الزمان
14. ---------، (2009)، فلسفه التنوع، بیروت: دارالتنویر
15. تونس، کتاب سبز، تهران، دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی، 1374.
16. جوادی آملی، عبد الله، (1389)، ویژگی‌های فلسفه و نسبت آن با علوم، فصلنامه حکمت اسرا، قم: مرکز نشر اسرا
17. کلی، مایکل،(1385)، نقد و قدر، ترجمة فرزان سجودی، تهران: اختران
18. المصباحی، محمد،(1990) من المعرفة إلی العقل، بیروت: دار الطیعة
19. ----------،(1998)، إشکالیة العقل عند ابن رشد، بیروت، المرکز الثقافی العربی
20. هایدگر، مارتین،(1395)، مسائل اساسی پدیدار‌شناسی، ترجمه پرویز ضیاء شهابی، تهران: انتشارات مینوی
S 149-150, 1989 . ﹾ, Les Cahiers de Tunisie, N «Foucault et la philosophie ouverte»5.fathi Triki,
Majed Nehme, Investing in people: Tunisia,s Quiet Revoution, MiddleEast Insight, July-august2000.